خواص-گل-سلولزی-چیست
در این قست از آموزشهای مربوط به سفال و اجرای تابلو نقش برجسته های سفالی به این موضوع می پردازیم که خواص گل سلولوزی چیست ؟
گل سلولزی یکی از انواع مختلف گل هایی است که در حوزه سفال و سفالگری مورد استفاده هنرمندان قرار می گیرد، ساخت و استفاده این نوع گل از نظر کاربردی بسیار کار راحتی می باشد چرا که با وجود محکم بودن ذاتی این نوع از گل حتی قبل از مرحله پخت می توان آن را به اشکال دیگری نیز استفاده کرد به این صورت که آن را به شکل لایه هایی جدا از هم و کاملا خیس روی بدنه کار خشک قرار داد و با این شرایط می توان گفت که ترمیم و اصلاح کار در تمامی مراحل اجرای آن قابل انجام شدن است .در پایان کار می توان محصول به شکلی دید که انگار با گل سنتی اجرا شده است به این معنی که محصول نهایی بعد از پخت تفاوتی با گل سنتی ندارد فقط آزادی در حین کار برای اضافه یا کم کردن و یا حجم بیشتر دادن به اثر را برای هنرمند در استفاده از این نوع از گل به همراه دارد .گل سلولزی ماده ای است که در کارگاه های سفالگری به دلیل سبک تر بودن و همچنین حرارت پذیری خوب آن بسیار مورد استفاده قرار می گیرد همچنین به خاطر داشتن این خصوصیات می توان از این نوع گل برای تابلو های حجمی نقش برجسته نیز استفاده کرد مانند تابلو سفال نقش برجسته مجسمه که به صورت سه بعدی بوده و در چند نقطه خاص به بدنه کار اتصال دارند به همین دلیل است که در بین سفالکاران و مجسمه سازان از آن به عنوان ماده جادویی و یا به عبارتی جادوی گل سفال یاد می شود .گل سلولزی دارای قابلیت های به خصوصی می باشد که می تواند آن را به عنوان ماده ای خاص برای هنرمندان رشته سفال کاربردی نماید که شامل استحکام بیشتر در حالت خام می باشد که به موجب آن می توان آثار بزرگتر و حجمی را در اشکال پیچیده ساخت و حمل و نقل کرد، دیگری سبک بودن این نوع از گل می باشد که موجب می شود وزن کلی محصول به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کند که این امر نیز می تواند در ساخت و نقل و انتقال آثار بزرگ کمک شایانی بنماید، از دیگر خصوصیات آن پخت همزمان لعاب و بدنه می باشد که موجب صرفه جویی در وقت و هزینه می شود به همین دلیل مراحل کار با سرعت و بسیار راحت تر پیش می رود و تیراژ کاری نیز دی زمان یکسان چندین برابر می گردد.از دیگر مواردی که در کاربرد این نوع گل بسیار حائز اهمیت است کاهش و یا به عبارتی بهتر بگویم حذف ترک خوردگی و شکستن آثار در طول پخت در کوره می باشد .همانطور که قبلا گفته شد این گل دارای قابلیت افزایش در سطح کار حتی بعد از پخت نیز می باشد به این معنی که می توان فرم های خلاقانه ای را به وسیله آن اجرا نمود و حتی درون کار از آرماتوربندی و مفتول های فلزی استفاده کرد تا ساخت آثار حجم برجسته و بزرگ راحت تر گردد بنابراین امروزه با استفاده این ابزار مناسب هنرمندان می توانند خلاقیت خود را در نهایی ترین شکل ممکن عرضه نمایند .اما در این مجال می خواهیم به تاریخچه گل سلولزی بپردازیم ، کار خانه های تولید کننده کاغذ از سالهای پیش به این موضوع پی بردند که گل رس می تواند به عنوان ماده ای عالی برای ترکیبات تولی کاغذ به شمار رود چرا که رس می تواند به ذرات ریز خود منافذ بین الیاف کاغذ را از بین ببرد و به این ترتیب موجب چسبندگی و نرمی بیشتر آن شود اما برخلاف آنها سفالکاران سلئولز یا الیاف کاغذ را به عنوان ماده ای می شناختند که در فرایند پخت به راحتی وخته و دود می شد بنابراین هیچ گاه برای آن ارزش چندانی قائل نمی شدند چرا که از قابلیت های خوب آن آگاه نبودند .نمی توان تاریخ دقیقی برای ایده استفاده از گل سلولزی و افزودن خمیر کاغذ به گل در نظر گرفت اما می توان گفت که این امر سابقه ای طولانی در نقاط مختلف جهان دارد اما در صورتی که بخواهیم آثاری از آنرا که در کوره پخت شده است در این نقاط بیابیم کشفی وجود ندارد به این معنی که بیشتر به شکل ایده ای در بین مردم رایج بوده و جنبه کاربردی نداشته است، اما استفاده از ترکیب کاه و گل رس حتی به صورت پخت نشده نیز یافت شده است که بسیار مستحکم بوده، می توان گل سلولوزی را به نوعی شبیه کاه گل در نظر گرفت چرا که این دو ماده دارای منشاء گیاهی یکسان هستند و هردو شکل استوانه ای و توخالی دارند بنابراین نمی توان به توجه به پیشینه ی تاریخی یاد شده برای استفاده از گل سلولزی و ترکیب آن با گل رس آن را به کشور و نقطه خاصی در جهان نسبت داد، در واقع استفاده از آن به دلیل وجود یکسری اکتشاات معمولی پیاپی بوده است که در جاهای مختلف صورت گرفته و هنرمندان را به تدریج به این سمت فراخوانده که آن را آزمایش و در ترکیبات با گل رس به کار ببرند .از جمله هنرمندانی که با کنجکاوی و پشتکار فراوان جنبه های کاربردی این ماده را کشف کردند خانم {رزت گالت} بوده است که که در دهه ۷۰ میلادی روی این ماده تحقیق کرده و در خلال کنفراس بین المللی سفال و سرامیک در سال ۱۹۹۲ م در هلسینکی فنلاند خواص این ماده را به هنرمندان ارائه کرده است .در مبحث آموزشی بعدی به ترکیبات گل رس و موادی که که به آن افزوده می شود می پردازیم که با کیلک روی لینک گل رس سفالگری می توانید با ما همراه باشید .
